Công trình công cộng có lẽ là một trong những thuật ngữ vô cùng quen thuộc và thường được sử dụng trong cuộc sống. Tuy nhiên, có lẽ ít có ai hiểu rõ thực sự về bản chất cũng như những vấn đề liên quan đến công trình công cộng. Vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu công trình công cộng là gì? Và những điều cần biết về đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng thông qua bài viết này.

Công trình công cộng là gì?

Công trình công cộng là công trình được xây dựng bằng vốn ngân sách nhà nước hoặc là từ nguồn vay của Chính phủ, ngoài ra các doanh nghiệp trong và ngoài nước không sử dụng vốn ngân sách nhà nước cũng có thể tham gia vào các dự án xây dựng công trình công cộng. Các công trình công cộng thường phục vụ cho các nhu cầu thiết yếu của người dân như bệnh viện, trường học, công sở, trung tâm giải trí, thể thao, văn hóa, thương mại hay bảo hiểm,…

Nhìn chung, các loại công trình công cộng đều được xây dựng dựa trên ngân sách của nhà nước và theo các chính sách mà nhà nước quy định nhằm phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân.

Các loại công trình công cộng

Các loại công trình công cộng được phân loại một cách rõ ràng, cụ thể và được quy định tại Mục I, Phụ lục I tại Nghị định 46/2015/NĐ-CP về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng. Theo đó, các công trình công cộng bao gồm 9 loại cơ bản:

• Các công trình giáo dục: Các công trình giáo dục công cộng bao gồm nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường học phổ thông các cấp, các trường đại học, cao đẳng và các trường trung học nghề nghiệp. Ngoài ra, còn bao gồm các trường dạy nghề, trường công nghiệp kỹ thuật, các trường nghiệp vụ cùng một số loại trường khác…
• Các công trình y tế: Công trình công cộng về y tế bao gồm các bệnh viện đa khoa, bệnh viện chuyên khoa từ trung ương cho tới các địa phương, các phòng khám đa khoa và các phòng khám chuyên khoa tại từng khu vực, trạm y tế, nhà hộ sinh, nhà điều dưỡng, phục hồi chức năng, chỉnh hình, nhà dưỡng lão, các cơ sở phòng chống dịch bệnh,… và các cơ sở y tế khác.
• Các công trình thể thao: Các công trình công cộng về thể thao bao gồm các công trình thể thao ngoài trời, công trình thể thao trong nhà và một số công trình thể thao khác.
• Công trình văn hóa: Các công trình công cộng về văn hóa bao gồm các trung tâm hội nghị, nhà hát, nhà văn hóa, các câu lạc bộ, rạp chiếu phim, rạp xiếc, vũ trường, các công trình vui chơi, giải trí và các công trình văn hóa tập trung đông người khác,… các công trình di tích, bảo tàng, thư viện, triển lãm, các nhà trưng bày ngoài trời và các công trình khác có chức năng tương đương, ngoài ra còn có pano và các biển quảng cáo độc lập.
• Các công trình tôn giáo tín ngưỡng. Trong đó, các công trình tôn giáo công cộng bao gồm các trụ sở của tổ chức tôn giáo, nhà thờ, chùa, nhà nguyện, thánh đường, thánh thất, niệm phật đường, các trường đào tạo những người chuyên hoạt động tôn giáo, tượng đài, bia, tháp,… và những công trình tương tự khác của các tổ chức tôn giáo.

Còn các công trình tín ngưỡng công cộng sẽ bao gồm đình, đền, miếu, am, nhà từ đường, nhà thờ họ,… và những công trình tương tự khác.

• Các công trình thương mại dịch vụ và trụ sở làm việc công cộng, bao gồm các công trình đa năng, khách sạn, nhà khách, nhà nghỉ, trụ sở của các tổ chức xã hội nghề nghiệp, các đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp, các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, các cửa hàng, nhà hàng ăn uống, giải khát,… và các công trình tương tự khác. Ngoài ra, còn có nhà phục vụ thông tin liên lạc như bưu điện, bưu cục, hay nhà lắp đặt thiết bị thông tin,…
• Nhà ga: Nhà ga cũng là một trong số các loại công trình công cộng, bao gồm các nhà ga, ga hàng không, đường thủy, đường sắt, bến xe ôtô, cáp treo vận chuyển người,…
• Trụ sở của các cơ quan nhà nước. Trụ sở của các cơ quan nhà nước cũng là một trong các loại công trình công cộng, trong đó bao gồm nhà làm việc của Quốc hội, nhà làm việc của Chính phủ, Chủ tịch nước, nhà làm việc của các bộ, ngành, ủy ban nhân dân và các cơ quan chuyên môn trực thuộc các cấp, các trụ sở của tổ chức chính trị và tổ chức chính trị xã hội,…

Như vậy, có thể thấy các loại công trình công cộng vô cùng đa dạng và những công trình này đều nhằm mục đích phục vụ những nhu cầu thiết yếu của người dân trong khi sinh sống.

Đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng có được cấp phép xây dựng không?

Để xác định đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng có được cấp phép xây dựng hay không thì chúng ta cần phải xác định đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng bao gồm những loại nào.

Theo quy định của pháp luật, đất công cộng được sử dụng vào mục đích xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm phục vụ các hoạt động chung của cộng đồng bao gồm các loại đất như:

• Đất giao thông, thủy lợi.
• Đất có di tích danh lam thắng cảnh.
• Đất có hệ thống truyền tải điện, xăng, dầu, khí đốt.
• Đất để xây dựng công trình phục vụ công cộng quần chúng.
• Đất sử dụng công cộng trong khu đô thị, khu công nghiệp.

Như vậy, có thể thấy, đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng chính là đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng, phục vụ các nhu cầu của quần chúng. Khi mua hay thực hiện các giao dịch về quyền sử dụng đất có liên quan đến các lô đất nằm trong quy hoạch xây dựng công trình công cộng thì chủ sở hữu phải được sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Phải được các cơ quan này cho phép điều chỉnh mục đích sử dụng đất sang làm đất ở, bởi những lô đất này đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất gắn với mục đích xây dựng công trình công cộng.

Tuy nhiên, trong trường hợp chủ sở hữu quyền sử dụng đất xin phép và nhận được sự phản hồi từ các cơ quan nhà nước có thẩm quyền là không được phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở thì trường hợp này các chủ sở hữu quyền sử dụng đất vẫn phải thực hiện mục đích sử dụng đất theo như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ban đầu và không được thay đổi. Chính vì vậy, các nhà đầu tư khi muốn mua đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng cần phải lưu ý kỹ xem lô đất đó có được chuyển đổi mục đích sử dụng đất hay không.

Mua đất quy hoạch công trình công cộng có bị thu hồi không?

Khi mua đất quy hoạch công trình công cộng liệu có bị thu hồi hay không là câu hỏi của rất nhiều người trước khi mua đất quy hoạch công trình công cộng. Trên thực tế, không phải lúc nào việc ghi nhận quy hoạch đất công trình công cộng cũng có nghĩa là quyền sử dụng đất được ghi nhận trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị thu hồi. Việc có bị thu hồi đất hay không sẽ tùy thuộc vào các chính sách về sử dụng đất của Nhà nước.

Vì vậy, sẽ có những trường hợp đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng sẽ bị thu hồi nhưng cũng có những trường hợp đất nằm trong khu vực đất bị quy hoạch công trình công cộng không bị thu hồi. Chính vì vậy, các bạn cần tìm hiểu và nắm bắt được các chính sách của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác định được chính xác vấn đề này.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp thêm các thông tin bổ ích cho các bạn về công trình công cộng cũng như đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng.